Bursa ve Türkiye Ekonomisine Genel Bakış

Bursa gerek sanayi ve teknolojinin bir araya gelmesi gerek coğrafi konumu sebebiyle Türkiye ekonomisi açısından oldukça önemli bir yere sahip. Bursa sanayisi hem üreten hem de ürettiğini ihraç eden konumuyla Türkiye ekonomisinin önemli yapı taşlarından birini oluşturuyor.

Türkiye ekonomisini sektör bazında analiz ettiğimizde, son 5 yılda büyümeye en çok katkının hizmet sektörü tarafından verildiği görüyoruz. 2008 yılındaki krizden bu yana toparlanma sürecine giren ekonomi, 2012 yılından itibaren geçmişe kıyasla daha yatay bir büyüme trendi izlemeye başladı.

2014 yılında daralarak ekonomik açıdan kötü bir yıl geçirmiş olan tarım sektörü 2015 yılında %7,6’lık büyüme hızı ile yeniden toparlanma sürecine girdi. Sanayi sektörüne baktığımızda ise, 2011’de %10 olan büyüme hızının bir sonraki sene %1,6’ya kadar gerilemiş olduğunu, daha sonraki yıllarda ise beklentilerin de altında seyrederek %3,5 dolaylarında bir performans sergilediğini görüyoruz.

2015 yılında önceki yıla göre %4 büyüme gerçekleşen GSYH’de yaklaşık %60’lık pay ile hizmet sektörü ilk sırada yer alıyor. Sanayi sektörünün payı ise 2014’te biraz artış göstermiş, sonrasında ise tekrar 2013 seviyesine gerileyerek beklentilerin altında kalmış. 2015 yılında büyümeye pozitif etkisi olan bir diğer sektör de tarım olmuş.

Bursa’nın sanayici firmalarının toplam sanayi üretimi içerisindeki ciro paylarına baktığımızda, Bursa adına öne çıkan 3 sektör görüyoruz. 2014 yılı rakamlarını baz alarak yapılan karşılaştırmada, Bursa’nın 1000 sanayi firması içerisinde satış rakamları açısından en yüksek payı elde ettiği sektörün otomotiv olduğunu görüyoruz. Türkiye otomotiv sektöründeki üretimin yaklaşık %34’ü Bursa’da gerçekleşiyor.

Bursa tekstil alanında Türkiye’de sektörün lokomotifi konumunda olmaya devam ediyor. Türkiye’deki tekstil üretiminin yaklaşık %22’si Bursa’da gerçekleşiyor. Tekstil, Bursa’nın en önde gelen sektörlerinden biri olarak ülke üretimine ciddi katkılarda bulunmaya devam ediyor.

Gıda, tarım ve hayvancılık sektöründe de Bursa toplam üretimden aldığı %8 pay ile geçmiş yıllardaki konumunu koruyarak ve dengeli bir çizgide devam ediyor.

Türkiye’nin son 3 yıldaki ihracatı 150 Milyar USD seviyesinde… Bursa ise söz konusu ihracattan yaklaşık %7 pay alarak, yıllık ortalama 10 Milyar USD’lik ihracat gerçekleştiriyor. Bu durum, Bursa’nın üretim ve yurtdışı pazarına dönük satış konusunda oldukça başarılı bir grafik çizdiğinin önemli göstergelerinden birisi.

2015 yılında Türkiye’de 26 milyonun üzerinde bir toplam istihdam var. Bu istihdamın yarısından fazlası hizmet sektöründe, yaklaşık %28’i sanayide, %21’i de tarım sektöründe gerçekleşmiş. Sanayideki istihdam artışı 2015 yılında genel istihdam artışının gerisinde kalarak sanayi istihdam payının az da olsa düşmesine sebep olmuş.

Bursa’nın Türkiye istihdamındaki yerine bakılacak olursak, son iki yıl içerisinde toplam payının sabit kaldığını ancak sektörel bazda değişiklikler yaşandığını görüyoruz. Tarım ve hizmet sektörlerinin toplam istihdamdan aldığı paylarda artışlar olurken, sanayi sektöründeki istihdamın aldığı payda azalma olmuş. Bursa sanayi istihdamı, Türkiye sanayi istihdamının 2014 yılında %8’ini 2015 yılında %7,4’sini oluşturmuş.

Türkiye’nin 2016 yılı Haziran ayı itibariyle toplam nakdi kredilerin 1.5 Trilyon TL olduğunu görüyoruz. Söz konusu kredilerin 49 Milyar TL’si Bursa merkezli olup toplam nakdi kredilerin yaklaşık %3’ünü oluşturmakta. Bursa, nakdi kredilerin hacmi bakımından Türkiye’nin en büyük 5’inci şehri konumundadır.

Türkiye’deki toplam mevduat hacmi 2016 yılı Haziran ayı itibariyle 1.3 Trilyon TL’dir. Mevduatlarda Bursa’nın payı 33 Milyar TL olup, toplam tutarın yaklaşık %2,5’ine denk gelmektedir. İstanbul, Ankara ve yurtdışı mevduatlarından sonra Bursa en yüksek mevduat tutarına sahip şehir olarak karşımıza çıkıyor.

Ayrıca, takipteki krediler oranına bakıldığında Türkiye genelinde %3,30 olan oranın Bursa’da %2,64 olduğunu görüyoruz.

Toplam kredilerin toplam mevduata olan oranında ise Türkiye ortalaması 1,24 iken Bursa’da 1,55 seviyesindedir. Diğer büyük şehirlerden İstanbul ise 1,13 oranı ile Türkiye ortalamasının üzerinde bir performans sergiliyor.

Türkiye’de 2015 sonu itibarı ile toplam olarak 1.245 yabancı sermayeli firmanın faaliyet gösteriyor. Söz konusu firmaların %10’u Bursa’da faal. Bursa’da faaliyet gösteen yabancı sermayeli firmaların menşei, genelde Almanya ve Fransa ağırlıklı olmak üzere Avrupa ve ABD şeklinde…

Ekonomik açıdan değerlendirildiğinde Bursa, Türkiye’nin sanayide öncü şehirlerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Otomotiv ve tekstil sektörlerinin başı çektiği Bursa sanayisi üretim ve istihdam açısından üst sıralarda yer alıyor. Krediler bakımından başarılı bir grafik sergilenirken, kredilerin mevduatlara olan oranı ise tasarruf konusunda Türkiye ortalamasının gerisinde. Yabancı sermayenin de yoğun rağbet gösterdiği şehirlerden biri olan Bursa’nın ekonomik yapısı dikkate alındığında, söz konusu oranın daha yukarılarda olması beklenir. Doğru politika ve stratejiler geliştirildiği sürece, Bursa ekonomisinin gerek Türkiye, gerek Dünya ekonomisinde giderek önemi artan bir konuma geleceğine şüphemiz yok.